İnsanlık tarihi boyunca bitkiler hem beslenmemizin temel kaynağı olmuş hem de hastalıklara karşı şifa vesilesi olarak kullanılmıştır. Bu bitkiler arasında özel bir yeri olan zencefil (Zingiber officinale), yüzyıllardır mutfaklarda tat verici olarak kullanılmasının yanı sıra, çeşitli sağlık faydalarıyla da öne çıkmıştır. Rabbimizin yeryüzüne serpiştirdiği bu değerli bitki, günümüzde bilim insanları tarafından incelenmekte ve üzerine yapılan araştırmalar her geçen gün artarak devam etmektedir.
Bilimsel çalışmalara göre zencefil, özellikle gingerol, shogaol ve zingeron gibi bileşenleri sayesinde güçlü koruyucu özellikler taşımaktadır. Bu maddeler vücudu zararlı serbest radikallerden temizler, bağışıklığı destekler ve iltihaplanmayı azaltır. Yapılan araştırmalar, zencefilin sindirim sisteminde bulantı, hazımsızlık ve şişkinlik gibi sık karşılaşılan sorunlara iyi geldiğini göstermektedir. Ayrıca soğuk algınlığı, öksürük ve bazı dolaşım problemlerinde de rahatlama sağladığı ifade edilmektedir. Kalp ve damar sağlığını koruma, kan şekerini dengeleme, karaciğer ve böbrekleri destekleme gibi etkileri de dikkate değerdir. Hatta laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar, zencefilin bazı kanser hücrelerinin çoğalmasını yavaşlatabileceğini ortaya koymuştur.
Kur’ân-ı Kerîm’de şöyle buyrulur: “Onlara karışımında zencefil bulunan kadehler ikram edilir. Bu içecekler, adı Selsebil olan pınardandır.” (İnsân sûresi, 76/17-18). Âyet-i kerîmede, zencefilin cennet ehline ikram edilecek içeceklerin bir katkı unsuru olarak zikredilişi manidar ve dikkat çekicidir.
Zencefil, Allah’ın insanlara sunduğu çok yönlü bir nimet ve şifa vesilesidir. Ondan yararlanırken ölçülü olmak, aşırılıktan kaçınmak ve sağlıkla ilgili konularda mutlaka doktor tavsiyesine başvurmak gerekir. Böylece hem kıymeti bilinmiş hem de bilinçli bir şekilde değerlendirilmiş olur.
Kaynaklar:
Verma, P. K., Singh, B., Sharma, P., Tukra, S., Aït-Kaddour, A., & Bhat, Z. F. (2025). Mechanistic advances and therapeutic applications of Zingiber officinale Roscoe. Food Chemistry Advances, 8, 101060. https://doi.org/10.1016/j.focha.2025.101060
Prof. Dr. Suat Yıldırım, Kur’ân-ı Hakîm ve Açıklamalı Meali, Define Yayınları, İstanbul, Ocak 2013. https://www.kuranmealleri.net/insan-dehr-suresi/suat-yildirim-meali/ (erişim tarihi: 30 Eylül 2025).
