Üstad Bediüzzaman Hazretleri, Kur’ân-ı Kerim’de ele alınan temel konuları zikrederken “Kur’ân’daki anâsır-ı esasiye (temel unsurlar) ve Kur’ân’ın takip ettiği maksatlar tevhid, nübüvvet, haşir, adalet ile ibadet olmak üzere dörttür.”[i] der. “Adalet” ile “ibadet” kavramını bir arada zikreder. Bu iki kavramın birlikte ele alınmasında önemli nükteler vardır.
Eflatun, İbn Miskeveyh, İmam Gazzâlî ve Üstad Bediüzzaman’ın insanı tanıma ve anlama adına benzer bir değerlendirmesi vardır: İnsan; değişimlere ve musibetlere giriftardır. O, ifrat ve tefritlerin ağında gidip gelen bir varlıktır. Ancak ruhunun bedende yaşayabilmesi için ona üç önemli kuvve verilmiştir. Bunlar, faydalı şeyleri celp edebilmesi için “kuvve-i şeheviye”, zararlı şeyleri defedebilmesi için “kuvve-i gadabiye” ve fayda ve zararı, iyi ve kötüyü birbirinden ayırt edebilmesi için “kuvve-i akliye”dir. Bunların aşırı uçlara doğru, ifrat (haddinden fazla olma) ve tefrit (yetersiz olma) noktaları vardır.
