Necmeddîn-i Dâye’nin yaşadığı dönem, Büyük Selçuklu Devleti’nin zayıflayıp yıkıldığı yıllara rastlar (1177–1256). Göç edip Anadolu’ya gelinceye kadar doğduğu topraklarda hüküm süren Hârizmşahlar, kudret ve kuvvetiyle
Vatan evlatlarının hakikatlerden mahrum bırakılmaya çalışıldığı, mahrumiyet ve mahkûmiyetin hüküm ferma olduğu, mazlumların iniltisinin ney gibi dinlendiği yıllardır… Ordu’nun Uzunisa nahiyesinin Delikkaya köyünde, Mustafa Efendi
Osmanlı’nın son dönemi, yıkılışların birbiri ardınca sökün ettiği bir felaketler hengâmıdır. Dinî, sosyal, askerî ve ekonomik sahadaki çöküşler müminlerin ümitlerini kırmış, kimileri de İslam âleminin
Yıl 1492. Osmanlı’nın şevketli bir devri… Osmanlı askeri, Arnavutluk seferinden dönerken Filibe yakınlarında konaklar. Ordunun başında meşhur komutan ve ikinci vezir Çandarlızâde İbrahim Paşa vardır.
